Jesteś team liderem, managerką, a może pracujesz w HR? Wiesz, że jedna na dziesięć kobiet w Twojej organizacji może nie skończyć projektu na czas, bo kolejną noc nie śpi chroniąc siebie i najbliższych przed agresją i przemocą w domu? Czy jesteś pewien, że przyczyną kolejnego zwolnienia osoby, z którą pracujesz nie jest pobicie? A może jest w Twoim zespole ktoś, kto przestał włączać kamerkę na spotkaniach i unika spotkań 1:1?

Twoja uważność ma znaczenie…

Doświadczenie przemocy fizycznej, psychicznej, seksualnej lub ekonomicznej może mieć różne oblicza, których zwykle wcale nie łączymy z sytuacją przemocową. Osoby doświadczające przemocy zwykle mają trudności ze skoncentrowaniem się na swoich obowiązkach, bywają zdenerwowane, zestresowane, przygnębione, nierzadko mają obniżony nastrój czy chorują na depresję, pogarszają się ich relacje z otoczeniem, także zawodowym. Nierzadko z powodu niesatysfakcjonującej realizacji obowiązków obejmowane są programem naprawczym, co tylko pogłębia trudności, których doświadczają i nasila poczucie wstydu lub spadku własnej wartości. Szacuje się, że w Polsce jakiejś formy agresji doświadcza ok. 24% kobiet. To oznacza, że w Twoim zespole, w Twoim najbliższym otoczeniu może być ktoś, kto na co dzień żyje w lęku, doświadcza ogromnego stresu, kto nie ma poczucia bezpieczeństwa.

Przykładowe zachowania, na które warto zwrócić szczególną uwagę:

• powtarzające się spóźnienia lub wcześniejsze wyjścia, niezapowiedziane nieobecności,
• powtarzające się zwolnienia lekarskie,
• rozkojarzenie, niski poziom koncentracji, chroniczne zmęczenie,
• nadmiernie emocjonalne reakcje (wybuchy złości, płaczu, śmiechu, agresji), drażliwość, zwiększona reaktywność na bodźce,
• niepokój, nieufność, odrętwienie,
• objawy fizyczne (siniaki, otarcia, kontuzje, powtarzające się bóle głowy),
• unikanie udziału w integracji zespołu, brak chęci kontaktu lub przeciwnie, częste dyskusje o problemach rodzinnych,
• unikanie wspólnych wyjść lunchowych, wyjść „na papierosa”, nawet integracji online, coffee corners, unikanie wspólnych zajęć sportowych (joga w pracy),
• częste telefony czy wiadomości, które wywołują emocjonalną reakcję,
• ubiór nieadekwatny do pogody, maskujący makijaż,
• niewłączanie kamerki na spotkaniach online.

Oczywiście nie każde z powyższych zachowań będzie oznaczać doświadczanie przemocy. Jednak żadnego z nich nie należy bagatelizować. Są sytuacje, kiedy osoba doświadczająca przemocy nie ma do kogo zwrócić się o pomoc, ogranicza kontakty towarzyskie i rodzinne, wstydzi się swojej sytuacji, jej telefon i mail są kontrolowane. Możliwe, że jesteś jedyną osobą, która realnie może jej pomóc.

Co możesz zrobić?

Działania podjęte przez organizację, wsparcie osób współpracujących mogą mieć ogromne znaczenie. Wspólnie z działem HR stwórzcie swoją własną ścieżkę postępowania w sytuacji, gdy ktoś z organizacji zgłosi, że doświadcza przemocy. Zaproś do współpracy network kobiecy – sieć pracowniczą, sprawdź czy jakieś działania podjęły w tym zakresie związki zawodowe, skontaktuj się z Osobą zaufania działającą w organizacji, zadbaj, by osoby pełniące funkcje liderskie i managerskie były uwrażliwione na rozpoznawanie i reagowanie w sytuacji przemocy.

Co jeszcze możecie zrobić?

1. Wybierzcie w organizacji zaufaną osobę, do której będzie się można zwrócić o pomoc.
2. Jako zespół managerski przygotujcie się na wypadek, jeśli ktoś kto doświadcza przemocy zwróci się do Was o pomoc – dowiedzcie się, jakie pytania zadawać, o co nie pytać, jak się zachowywać, czego nie robić wcale.
3. Zorganizujcie szkolenia dla wszystkich osób zatrudnionych – wsparcie koleżeńskie jest bezcenne!
4. Potwierdźcie, że pakiet medyczny oraz pomoc psychologiczna, którą zapewnia Wasza organizacja również obejmuje profesjonalne wsparcie w sytuacji przemocy domowej i komunikujcie to wyraźnie osobom zatrudnionym.
5. Przy okazji działań przeciwko przemocy w pracy (polityka antymobbingowa, antydyskryminacyjna, wybory osób zaufania, etc.) komunikujcie, że organizacja wspiera osoby zatrudnione również w sytuacji, kiedy doświadczają przemocy poza miejscem pracy.
6. Opracujcie system kompleksowego wsparcia – być może możecie zabezpieczyć wsparcie prawne, psychologiczne, kontakt do odpowiedniej organizacji.

Bywa też tak, że kobiety doświadczają przemocy zarówno w domu, jak i w środowisku pracy. Nadużywanie stosunku zależności, wykorzystywanie bezradności, nękanie, mobbing, molestowanie seksualne. Badania mówią, że nawet połowa kobiet do 34. roku życia doświadczyła dyskryminacji w postaci molestowania seksualnego!